محققان دانشگاه الزهرا (س) با طراحی و ساخت طیف سنجی
نجومی موفق به ثبت طیف خورشید، مشتری و ماه شدند. راضیه زارعی،
دانشجوی گروه فیزیک دانشگاه الزهرا و مجری اظهارکرد: با
طراحی و ساخت ابزار اتصالی بین تلسکوپ و طیف سنج فیبرنوری، طیف چند جرم نجومی مانند خورشید، مشتری و ماه را به ثبت رساندیم به گونهای که طیف های ثبت شده به دو روش تابع توزیع پلانک و قانون جابهجایی وین دمای این اجرام تعیین و با استفاده از اثر دوپلر سرعت آنها را به دست آوردیم. وی افزود: با
استفاده از ابزار رصدی موجود و ارتقاء آن
ها و استفاده از شبیه سازی دادههای ثبت شده به وسیله
تلسکوپ و طیف سنج، امکان اندازه گیری دو پارامتر، دما و سرعت اجرام
نجومی بوجود آمد؛ به گونهای که نتایج به دست آمده نشاندهنده سازگاری قابل قبولی با نتایج گزارش شده موجود بوده و از آنجایی که این وسیله که برای اولین بار در کشور ساخته شده امکان مطالعه اجرام نجومی با استفاده از طیف سنجی را افزایش داده است، حتی قابلیت تعیین مواد تشکیلدهنده آنها را دارد .این دانشجوی دانشگاه الزهرا(س) با بیان اینکه این ابزار اتصالی که نوعی طیفسنج نجومی است باعث متمرکز شدن نور جرم نجومی بر روی فیبر نوری شده تمام نور رسیده از جرم نجومی را در تلسکوپ جذب می کند، در خصوص چگونگی انجام این طرح، خاطرنشان کرد: با استفاده از این سامانه، از طیف ماه، مشتری و خورشید در چندین نوبت طیف سنجی به عمل آمده و طیف های بدست آمده را با تابع توزیع پلانک و قانون جابجایی وین برازش میکند؛ به گونهای که دمای جرمهای مورد نظر شبیهسازی شد.
محققان دانشگاه الزهرا (س) با طراحی و ساخت طیف سنجی نجومی موفق به ثبت طیف خورشید، مشتری و ماه شدند. راضیه زارعی، دانشجوی گروه فیزیک دانشگاه الزهرا و مجری اظهارکرد: با طراحی و ساخت ابزار اتصالی بین تلسکوپ و طیف سنج فیبرنوری، طیف چند جرم نجومی مانند خورشید، مشتری و ماه را به ثبت رساندیم به گونهای که طیف های ثبت شده به دو روش تابع توزیع پلانک و قانون جابهجایی وین دمای این اجرام تعیین و با استفاده از اثر دوپلر سرعت آنها را به دست آوردیم. وی افزود: با استفاده از ابزار رصدی موجود و ارتقاء آن ها و استفاده از شبیه سازی دادههای ثبت شده به وسیله تلسکوپ و طیف سنج، امکان اندازه گیری دو پارامتر، دما و سرعت اجرام نجومی بوجود آمد؛ به گونهای که نتایج به دست آمده نشاندهنده سازگاری قابل قبولی با نتایج گزارش شده موجود بوده و از آنجایی که این وسیله که برای اولین بار در کشور ساخته شده امکان مطالعه اجرام نجومی با استفاده از طیف سنجی را افزایش داده است، حتی قابلیت تعیین مواد تشکیلدهنده آنها را دارد .این دانشجوی دانشگاه الزهرا(س) با بیان اینکه این ابزار اتصالی که نوعی طیفسنج نجومی است باعث متمرکز شدن نور جرم نجومی بر روی فیبر نوری شده تمام نور رسیده از جرم نجومی را در تلسکوپ جذب می کند، در خصوص چگونگی انجام این طرح، خاطرنشان کرد: با استفاده از این سامانه، از طیف ماه، مشتری و خورشید در چندین نوبت طیف سنجی به عمل آمده و طیف های بدست آمده را با تابع توزیع پلانک و قانون جابجایی وین برازش میکند؛ به گونهای که دمای جرمهای مورد نظر شبیهسازی شد. زارعی، با اشاره به دقیق نبودن برازشهای انجام شده به دلیل جذبی موجود در جو زمین، تصریح کرد: با مقایسه طیف های ثبت شده با طیف استاندارد و اعمال تغییراتی این برازش ها به دست آمد که نتایج قابل قبولی داشت و از آنجا که فاصله ی کانونی عدسیهای چشمی تلسکوپها متفاوت و متغیر بود، وسیلهای برای اتصال تلسکوپ و طیف سنج فیبرنوری ساختهایم که برای هر نوع عدسی چشمی قابل تنظیم است. وی تصریح کرد: برای آزمایش این وسیلهی جانبی از تلسکوپ اشمیت-کاسگرین LX90 با فاصله ی کانونی 2000 میلی متر و عدسی چشمی با فاصله کانونی 26 میلی متر و بازشدگی "8 و طیف سنج Stellarnet با توری پراش کاو بازتابی و آشکارساز CCD در محدوده طول موجی 184 تا 851 نانومتر استفاده و به عنوان اولین کاربرد از خورشید، ماه و مشتری طیف گرفته شد. زارعی گفت: مطالعه روی طیف ستارهها اطلاعات زیادی از جزییات آنها از جمله دمای موثر، سرعت چرخشی و انتقالی، چگالی و ترکیبات شیمیایی را به منجمین می دهد. با توجه به اینکه در ایران ابزاری برای طیف سنجی از اجرام نجومی وجود ندارد، با ساخت وسیله اتصالی بین طیف سنج فیبرنوری و تلسکوپ به طیف سنجی پرداختهایم. به گفته وی، براساس این تحقیق بیشتر ستارگان با لایهای خارجی پوشیده شدهاند که کم چگالتر از هسته بوده و در نتیجه طیف به دست آمده، طیف جذبی ستارگان است که سیارات و ماه نیز طیفی شبیه خورشید داشته و هسته ستاره مانند یک تابنده جسم سیاه عمل می کند و میتوان طیف آن را به وسیله تابع توزیع پلانک توصیف کرد. گفتنی است، این طرح با راهنمایی دکترعزیزالله شفیع خانی و دکترمحمد تقی میرترابی، اعضای هیات علمی دانشگاه الزهرا (س) به انجام رسیده است.